Trigonometrik denklemlerin türevleri nasıl hesaplanır?

Trigonometrik fonksiyonların türevlerini hesaplamak, temel formüllerin yanı sıra zincir, çarpım ve bölüm kurallarının doğru uygulanmasını gerektirir. Bu yöntemler, trigonometrik ifadelerin türevlerini adım adım çözmek için kullanılır.

18 Kasım 2025

Trigonometrik Fonksiyonların Türevlerinin Hesaplanması


Trigonometrik denklemlerin türevlerini hesaplamak, temel trigonometrik fonksiyonların türev kurallarını bilmeyi ve zincir kuralı, çarpım kuralı veya bölüm kuralı gibi türev tekniklerini uygulamayı gerektirir. İşte detaylı bir açıklama:

Temel Trigonometrik Fonksiyonların Türevleri


Aşağıda temel trigonometrik fonksiyonların türevleri verilmiştir (burada x bağımsız değişkendir):
  • sin(x) türevi: cos(x)
  • cos(x) türevi: -sin(x)
  • tan(x) türevi: sec²(x) veya 1/cos²(x)
  • cot(x) türevi: -csc²(x) veya -1/sin²(x)
  • sec(x) türevi: sec(x) tan(x)
  • csc(x) türevi: -csc(x) cot(x)

Zincir Kuralı ile Türev Alma


Eğer trigonometrik fonksiyonun içinde başka bir fonksiyon varsa (örneğin sin(u(x))), zincir kuralını kullanmanız gerekir:
  • d/dx [sin(u)] = cos(u) du/dx
  • d/dx [cos(u)] = -sin(u) du/dx
  • d/dx [tan(u)] = sec²(u) du/dx

Örnek: f(x) = sin(3x²) fonksiyonunun türevi: f'(x) = cos(3x²) d/dx(3x²) = cos(3x²) 6x = 6x cos(3x²)

Çarpım Kuralı ile Türev Alma

İki fonksiyonun çarpımı şeklindeki trigonometrik ifadelerde çarpım kuralı uygulanır: (d/dx)[f(x) g(x)] = f'(x) g(x) + f(x) g'(x) Örnek: f(x) = x²sin(x) fonksiyonunun türevi: f'(x) = (2x) sin(x) + x²(cos(x)) = 2x sin(x) + x² cos(x)

Bölüm Kuralı ile Türev Alma

İki fonksiyonun bölümü şeklindeki trigonometrik ifadelerde bölüm kuralı uygulanır: (d/dx)[f(x)/g(x)] = [f'(x) g(x) - f(x) g'(x)] / [g(x)]² Örnek: f(x) = sin(x)/cos(x) = tan(x) fonksiyonunun türevi: f'(x) = [cos(x) cos(x) - sin(x) (-sin(x))] / cos²(x) = [cos²(x) + sin²(x)] / cos²(x) = 1/cos²(x) = sec²(x)

Ters Trigonometrik Fonksiyonların Türevleri

Ters trigonometrik fonksiyonların türevleri de önemlidir:
  • d/dx [arcsin(x)] = 1/√(1-x²)
  • d/dx [arccos(x)] = -1/√(1-x²)
  • d/dx [arctan(x)] = 1/(1+x²)

Örnek Problem Çözümü

f(x) = sin²(x) + cos(2x) fonksiyonunun türevini bulalım:
  • sin²(x) = [sin(x)]² olduğu için zincir kuralı uygularız: 2sin(x) cos(x)
  • cos(2x) için zincir kuralı uygularız: -sin(2x) 2 = -2sin(2x)
  • Toplam türev: f'(x) = 2sin(x) cos(x) - 2sin(2x)

Trigonometrik denklemlerin türevlerini hesaplarken, temel türev kurallarını iyi bilmek ve uygun türev alma tekniğini seçmek önemlidir. Karmaşık ifadelerde birden fazla kuralı birlikte kullanmanız gerekebilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Trigonometri Nedir?
Trigonometri Nedir?
Popüler İçerikler
Trigonometri Grafik
Trigonometri Grafik
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Trigonometri Türevi Nedir?
Trigonometri Türevi Nedir?
Trigonometri 5 Ters Dönüşüm Formülleri
Trigonometri 5 Ters Dönüşüm Formülleri
Trigonometri 4 Trigonometrik Denklemler
Trigonometri 4 Trigonometrik Denklemler
Trigonometri Dönüşüm Formülleri Nelerdir?
Trigonometri Dönüşüm Formülleri Nelerdir?
Trigonometri Sıralama Örnek Soruları
Trigonometri Sıralama Örnek Soruları
;